Epoha vladara iz loze Nemanjića neretko se poistovećuje sa srpskom srednjovekovnom istorijom. Najdalekosežniji plod nemanjićke vladavine bilo je uspostavljenje avtokefalne otačastvene Crkve i utemeljenje nezavisne države Srpskog naroda.
Najstariji srpski grb, Dvoglavi orao Nemanjića. Simbol visine, oštrog i dalekog vida, duhovnog uzdizanja. Orao je znak jevanđeliste Jovana – dve glave simbolizuju svetovnu i duhovnu vlast.
Rodonačelnik srpske vladarske loze Nemanjića, Stefan Nemanja, od porodičnog izrastao je u svenarodnog Svetitelja i pokrovitelja.
Do Stefana Nemanje u raspodeli vlasti unutar vladarske, velikožupanske porodice vladalo je načelo prvorodstva, koje je uglavnom zadržano i u doba Nemanjića, sa izuzetkom Nemanjinog sina Stefana Nemanjića, kome je otac ustupio presto 1196.godine. To znači da je presto velikog župana, odnosno kasnije, kralja, nasleđivao najstariji sin, dok je za njegova života zemlja deljena između njegovih sinova kao udeonih kneževa, koji su priznavali očevu vrhovnu vlast. Posle Stefana Nemanjića prvorođeni sin vladarev nije nikada bio lišen vladarskog prava, tako da je devet Nemanjića, neposrednih potomaka Stefana Nemanje, vladalo Srbijom bez prekida, od 1196. do 1371.godine.
Znatan broj srpskih srednjovekovnih vladara odricao se prestola i primao monaški postrig, provodeći u monaškom tihovanju po manastirima svoje poslednje dane. Od 68 ličnosti srpskog roda koje su uvrštene u Imenoslov Srpske Pravoslavne Crkve kao Sveti, trećinu čine kraljevi, despoti i kneževi srpski. Napori koje su Nemanjići ugradili u srpsku državu doveli su do stvaranja onoga što se naziva srpskim srednjovekovnim „pravoslavnim“ društvom. Bez vladarske loze Nemanjića srpska istorija bila bi nešto sasvim drugo.
SVETI SAVA – PRINC I PROSVETITELJ
Priredio: Nikola Marojević
Uvodni deo: SVETI SAVA – PRVI SRPSKI PROSVETITELJ